Cam-drin yn y Cartref

Cam-drin yn y cartref (neu ‘cam-drin domestig’) yw unrhyw ddigwyddiad neu batrwm o ddigwyddiadau o ymddygiad sy'n rheoli, yn gorfodi neu'n bygwth, neu drais neu gam-drin rhwng pobl dros 16 mlwydd oed sydd, neu sydd wedi bod, yn bartneriaid agos neu aelodau o'r teulu, waeth beth fo'u rhyw neu rywioldeb. Gall cam-drin yn y cartref fod yn:

Seicolegol
Corfforol
Rhywiol
Costau ariannol
Emosiynol

Gall cam-drin yn y cartref hefyd gynnwys yr hyn sy'n cael ei alw'n drais ar sail ‘anrhydedd’, anffurfio organau cenhedlu benywod (‘FGM’) a phriodas dan orfod. Yn sicr, dydy dioddefwyr ddim yn gyfyngedig i un rhyw neu grŵp ethnig.

Mae'n bwysig deall dydy cam-drin yn y cartref ddim yn gyfystyr â pherthynas wael. Gall cam-drin yn y cartref ddigwydd yn ystod perthynas neu ar ôl i berthynas ddod i ben.

Bydd cam-drin yn y cartref yn effeithio ar un fenyw ym mhob pedair ac un dyn ym mhob chwech

Mae llawer o effeithiau cam-drin yn y cartref ar ddynion yn debyg i'r effeithiau ar fenywod. Maen nhw'n debygol o deimlo cywilydd mawr ac ofn, colli hyder a hunan-barch, teimlo'n unig, yn euog ac wedi drysu ynglŷn â'r sefyllfa. Fodd bynnag, mae menywod yn cael eu heffeithio'n anghymesur gan y mater yma.

Sut mae plant yn cael eu heffeithio?

Mae plant yn cael eu heffeithio gan gam-drin yn y cartref mewn sawl ffordd, hyd yn oed ar ôl cyfnod byr. Mae'r effeithiau'n cynnwys:

Teimlo'n ofnus
Mynd yn swil
Gwlychu'r gwely
Rhedeg i ffwrdd
Bod yn ymosodol
Anawsterau ymddygiad
Problemau yn yr ysgol
Diffyg canolbwyntio
Cythrwfl emosiynol

I lawer o bobl, mae'n ymddangos yn syml: os yw rhywun yn cael ei gam-drin, dylai adael, neu ddangos y drws i'r unigolyn sy'n ei gam-drin. Byddai rhywun sydd wedi bod mewn perthynas gamdriniol yn gwybod bod y sefyllfa'n llawer anoddach na hynny. Mae'n eithaf cyffredin i rywun adael yr unigolyn sy'n ei gam-drin, a mynd yn ôl ato sawl gwaith.

Mae'n bwysig cofio dydy cam-drin yn y cartref ddim yn fater preifat, a'i fod hefyd yn fater amddiffyn plant.

Pa gymorth sydd ar gael yn lleol?

Os ydych chi, neu rywun rydych chi'n ei adnabod, yn y sefyllfa yma, peidiwch â theimlo bod rhaid i chi ymdopi ar eich pen eich hun. Mae modd i bobl benodol eich helpu chi. Mae'n bwysig cofio bod cam-drin yn y cartref yn ymwneud â'r grym a'r rheolaeth sydd gan unigolyn dros rywun arall. Dydych chi ddim, mewn unrhyw ffordd, yn gyfrifol neu ar fai am yr hyn sy'n digwydd i chi.

Dyma rai rhifau ffôn a gwefannau defnyddiol:

Os oes angen help arnoch ar frys, ffoniwch 999 ar unwaith.

Canolfan Oasis: 01443 494190
Canolfan Amlasiantaeth Teulu, Merthyr Tudful: 01685 388444 neu rhadffon 0800 3897552
Cymorth i Fenywod, Rhondda Cynon Taf: 01443 400791
Hafan Cymru: 01443 237015
Llinell Gymorth Camdriniaeth yn y Cartref a Thrais Rhywiol Cymru Gyfan (24 awr): 0808 8010 800
Cynllun Dyn (cymorth ar gyfer dioddefwyr yng Nghymru sy'n ddynion): 0808 801 0321

Dyma rai gwefannau defnyddiol eraill: